Op basis van de signalen daarover uit de praktijk concludeert MEE NL dat mensen met een lichte verstandelijke beperking (LVB) onnodig lang kampen met schuldenproblematiek doordat ze niet worden herkend door hulpverleners en bij schuldhulpverleningstrajecten vroegtijdig uitvallen. Onder meer drie mobieltjes en een tv had ze al van telefonisch verkopers gekocht. Ans, 51 jaar en moeder van vier kinderen, heeft een LVB en laat zich makkelijk overhalen spullen te kopen. ‘Ik denk er niet bij na dat het geld kost.’ Omdat ze de rekeningen niet begreep en ze onbetaald in de la liet liggen, liepen de deurwaarders haar deur plat. ‘Ik voelde me bedreigd door al die mensen.’ Haar schulden liepen op tot €20.000. Ans heeft er vervolgens tien jaar over gedaan om schuldenvrij te worden.
Schuldhulpverlening niet afgestemd op mensen met een LVB
Voor mensen met een LVB zijn de procedures voor het aanvragen van schuldhulpverlening en de schuldhulpverleningstrajecten veel te ingewikkeld. Ze zijn door hun beperking niet in staat om zich aan voorwaarden en/of gestelde regels te houden. Voor veel schuldhulpverleners is het heel moeilijk om iemand met een LVB te herkennen en daar mee om te gaan. Met als gevolg dat schuldhulpverleningstrajecten mislukken en er weer grotere schulden ontstaan. Dit leidt tot stress, verminderde gezondheid, ledigheid, apathie en schaamte. En dus meer en grotere druk op andere vormen van hulpverlening.
Risico op schuldproblemen steeds groter
Mensen met een LVB hebben vaak schulden en lopen een groot risico op financiële problemen. Dit komt enerzijds door versobering van sociale vangnetten, zoals Wajong, en verdwijning van sociale werkvoorzieningen, en anderzijds doordat de maatschappij steeds complexer wordt en van mensen steeds meer zelfstandigheid vereist.
Gemeente, scholen en ouders
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in samenwerking met de Rabobank Foundation en MEE hebben een training ontwikkeld voor leerlingen van VSO- en praktijkscholen die jongeren met een LVB en ouders financieel bewust maakt en hulp geeft. Gemeente en scholen zijn nu aan zet om in samenwerking met kennisorganisaties deze training aan hun inwoners aan te bieden.