MEE Gelderse Poort test Virtual Reality project vanuit Ministerie van Justitie en Veiligheid
Sinds december 2016 is er, met inzet van middelen vanuit het Ministerie van Justitie en Veiligheid, gewerkt aan de ontwikkeling van een LVB Virtual Reality project. Dit project is erop gericht een Virtual Reality beleving te creëren, waarbij de deelnemer als het ware ‘in het hoofd’ kruipt van iemand met een licht verstandelijke beperking (LVB). Hoe is het om te moeten functioneren in een wereld die (te) snel gaat, (te) talig is, waarin (te)veel prikkels zijn? Waarin je niet altijd begrijpt wat er van je verwacht wordt? Waarin je snel overvraagd wordt en het gevoel hebt dat je niet aan de verwachtingen van anderen voldoet, dat je dom bent?
Veel professionals en vrijwilligers krijgen in hun werk te maken met mensen met een licht verstandelijke beperking zoals bijvoorbeeld politiemensen, HALT medewerkers, raadsonderzoekers, (jeugd)reclasseerders, vrijwilligers van Slachtofferhulp, hulpverleners van wijkteams, ziekenverzorgenden en ambulancepersoneel, medewerkers van instanties zoals UWV. Het is belangrijk dat deze mensen weten wat het hebben van een licht verstandelijke beperking betekent voor iemand zodat ze zich in diens situatie kunnen verplaatsen.
Doelstelling VR pilot
Een klankbordgroep heeft, samen met de opdrachtgever en de uitvoerder (Enliven Media) intensief nagedacht over een goede manier om deze virtuele simulatie vorm te geven. In juni 2018 is het voorlopige eindproduct opgeleverd: een VR simulatie die in de basis bruikbaar is, maar nog niet volledig is afgerond. Daarom heeft het ministerie besloten opdracht te geven om de VR simulatie in een pilot te testen en door te ontwikkelen. Eerste doel is om inzicht krijgen in de praktische bruikbaarheid van de VR simulatie door deze te testen bij een aantal professionals en vrijwilligers van de deelnemende organisaties ingebed in een trainingsachtige setting en begeleid door een goede evaluatie. Het tweede doel is een technische en inhoudelijke afronding/doorontwikkeling van de VR simulatie.
MEE Gelderse Poort is als testorganisatie betrokken en nodigde medewerkers, stagiairs en LVB ervaringsdeskundigen uit om de Virtual Reality pilot te testen. Allereerst werd aan de deelnemers gevraagd een vragenlijst in te vullen, vervolgens startte de VR test en daarna werd nogmaals een vragenformulier ingevuld als onderdeel van een wetenschappelijk onderzoek. Tenslotte konden er ervaringen worden uitgewisseld om de pilot te evalueren.
Ingewikkeld doolhof
En een beleving was het! Na een korte instructie kreeg ik de VR tools op mijn hoofd en in mijn hand, spannend want nu zou het echt gaan beginnen. Het doel binnen de VR was om een test af te leggen bij een instantie. Ik kwam in een rumoerige ruimte met verschillende balies, ingewikkelde bewegwijzering en allerhande digitale apparaten om me aan te melden. Wat onoverzichtelijk was dit, waar moest ik in hemelsnaam mee beginnen? Met de afstandbediening in mijn hand kon ik mezelf bewegen binnen de ruimte, maar voordat ik dit echt goed doorhad was ik al halverwege de tijd. Hoe kon ik uit dit ingewikkelde doolhof komen? Ik werd van de ene naar de andere balie verwezen en iedereen riep iets naar me leek het wel. Op de tool in mijn hand kon ik aflezen dat mijn score voortdurend kelderde en begon er zelfs van te zweten omdat ik het natuurlijk graag goed wilde doen. Ondertussen kreeg ik ook nog een telefoontje van mijn moeder die me succes wenste. Maar ik was nog niet eens op de plek waar ik moest zijn!
Met andere ogen
Gelukkig werd ik af en toe gewaarschuwd door rode letters STOP NIET VERDER GA EEN STAP TERUG, anders was ik al meerdere keren tegen de muur of het raam van de testruimte gebotst. Uiteindelijk kwam ik na diverse balies door een deur naar een soort directeursruimte waar de daadwerkelijke test zou gaan plaatsvinden. Een weinig begripvol persoon zat achter een groot bureau en liet me naar een scherm kijken om te selecteren wat er afgebeeld werd. Ik viel direct stil want ik wist het antwoord echt niet en kon in de verste verte geen van de vier opties herkennen. Na een ongemakkelijke stilte hoorde ik nog wat geroezemoes over dat de resultaten teleurstellend waren waardoor ik nog verder door de grond zakte. Plots had ik het einde van de test bereikt en kon ik behoorlijk aangedaan de ‘gewone’ wereld weer betreden.
Dit soort gevoelens geeft het dus als de wereld te ingewikkeld voor je is en je niet aan de verwachtingen van anderen kunt voldoen. Het gaf me een beginnend inzicht in hoe mensen met een licht verstandelijke beperking hun omgeving ervaren. De wereld kan ik sindsdien dan ook met andere ogen bekijken waardoor ik me beter kan verplaatsen. Gelukkig was ik maar voor eventjes in het hoofd van iemand met een licht verstandelijke beperking…